-
1 әйтеп калдыру
-
2 әйтү
неперех.1) говори́ть, сказа́ть, мо́лвить, промо́лвить, сообща́ть, заявля́тьдөресен әйтү — говори́ть пра́вду
ачыктан-ачык әйтү — заявля́ть открове́нно
үз фикереңне әйтү — сказа́ть своё мне́ние
шаяртып әйтү — говори́ть в шу́тку
күрешербез дип әйтте — говори́л, что встре́тимся
әйткән сүз - аткан ук — (погов.) на чём стоя́л - на том стою́ (букв. ска́занное сло́во - вы́пущенная стрела́)
2) сказа́ть, предположи́ть, поду́матьул бик кайгырды дип әйтмәссең — не ска́жешь, что он осо́бенно пережива́л
3) передава́ть/переда́ть, сообща́ть/сообщи́тьадресны әйтү — сообщи́ть а́дрес
сәлам әйтү — передава́ть приве́т
4) веле́ть, попроси́тькилергә әйтү — веле́ть прийти́
5) называ́ть, именова́тьүз исемеңне әйтү — называ́ть своё и́мя
моңа ничек дип әйтәләр? — как э́то называ́ется?
6) произноси́ть, чита́ть, деклами́роватьтост әйтү — произнести́ тост
7) выгова́ривать, произноси́ть, артикули́ровать"р" авазын әйтә алмау — тру́дно произноси́ть звук "р"
8) подска́зывать/подсказа́ть, предска́зывать/предсказа́ть ( о предчувствии)ниндидер сәер сизенү миңа әйтә килде — како́е-то стра́нное предчу́вствие говори́ло мне
ана йөрәге аңа әйтте — се́рдце ма́тери подсказа́ло ей
9) исполня́ть, воспроизводи́тьтакмак әйтү — исполня́ть часту́шки
10) говори́ть, свиде́тельствовать (о чём-л.); ука́зывать (на что-л.)фактлар сезнең файдага әйтмиләр — фа́кты говоря́т не в ва́шу по́льзу
11) гласи́ть ( о чём)закон әйтә — зако́н гласи́т
12) звать, приглаша́тькунакка әйтү — звать (приглаша́ть) в го́сти
туйга әйтү — приглаша́ть на сва́дьбу
әйткән җирдән калма - чакырмаган җиргә барма — (посл.) от приглаше́ния не отка́зывайся, незва́ным не явля́йся
13) в сочет. с вспом. гл. дип в ф. 3 л.; мн. әйтәләр говоря́т, толку́ют (что-л.)аны яңа эшкә күчкән дип әйтәләр — говоря́т, что он перешёл на но́вую рабо́ту
14) разг.; перен.; в сочет. с гл. на -рга/-ргә хоте́ть, жела́ть; пыта́тьсякайтырга әйтә — хо́чет идти́ (пое́хать) домо́й
бала аягына басарга әйтә — ребёнок пыта́ется вста́ть на́ ноги
15) в знач. мод. сл. әйтәм то́-тосм. тж. әйтәм аныәйтәм, әнисенең кәефе яхшы — то́-то, у ма́тери хоро́шее настрое́ние
•- әйтәм аны
- әйтәм җирле
- әйткән сүз
- әйтә алу
- әйтә салу
- әйтеп бетермәү
- әйтеп бетерү
- әйтеп бирү
- әйтеп җибәрү
- әйтеп калдыру
- әйтеп кую
- әйтеп тору
- әйтеп чыгу
- әйтеп яздыру••әйтеп бетергесез (биргесез) — невырази́мый, неизъясни́мый
әйтеп салу (ташлау) — сболтну́ть, проговори́ться
әйтергә генә ансат — легко́ сказа́ть
әйтергә тел бармый — язык не повора́чивается сказа́ть
әйтергә түгел — ни в ска́зке сказа́ть, ни перо́м описа́ть
әйтерең бармы — и не говори́ ( о полном согласии)
әйтерлек нәрсәсе юк — ничего́ осо́бенного
әйткән - беткән! — и никаки́х гвозде́й!
әйткәндәй булмасын — чего́ до́брого
әйтмә (дә) инде! — что и говори́ть!
әйтәсе дә (әйтеп торасы да) юк — не́чего и говори́ть
әйттем исә кайттым — беру́ (свои́) слова́ наза́д
әйттең (бер) сүз — ска́жешь то́же; ну, (ты) и загну́л!
-
3 завещать
-
4 обронить
сов.; разг.( что)1) (уронив, потерять) төшереп калдыру (югалту)2) перен. (что и без доп.) (сказать небрежно, мимоходом) әйтеп кую, дию, ычкындыру -
5 уничтожить
сов.1) ( кого-что) юк итү, кырып бетерү, һәлак итү, башына җитү2) ( что) бетерү, юк итү3) перен. ( кого-что) (унизить) хурлыкка калдыру, хур итү, бетереп ташлаууничтожить (кого-л.) язвительным словом — чәнечкеле сүз әйтеп ( кемне дә булса) хурлыкка калдыру
-
6 про-
1) фигыльләргә ялганганда, аның мәгънәләре татар теленә нигездә түбәндәге чаралар ярдәмендә биреләа) "үтү", "үткәрү" дигән фигыльләр ярдәмендәпросеять — иләктән [иләп] үткәрү
б) "бетү" яки "бетерү" дигән дәрәҗә фигыльләре беләнв) "узып китү", "үтеп китү" кебек тезмә фигыльләр ярдәмендәг) "чыгу" яки "чыгару" дигән дәрәҗә фигыльләре ярдәмендәд) "керү" яки "кертү" дигән фигыль беләне) "[үтәли] тишү", "тишеп чыгару" кебек фигыльләр ярдәмендәж) "җиткерү", "чыгару" дигән дәрәҗә фигыльләре яисә "бик яхшы", "бик нык" кебек рәвешләр беләнз) "...мый калдыру" кебек фигыль формалары ярдәмендәи) "зыян күрү", "зарар күрү" дигән фигыльләр беләнк) (-ся кисәкчәсе белән килгәндә) "туйганчы" кебек хәл фигыль формасы яисә "тую" дигән фигыль ярдәмендәл) (-ся кисәкчәсе белән килгәндә) ялгыш "ташлау", "салу", "кую" кебек сүзләр белән2) исемнәргә ялганганда, түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителәа) "аз гына", "бераз" кебек рәвешләр беләнб) "яклы" дигән сүз белән -
7 удручить
сов.( кого-что) кайгыга салу, кайгыга төшерү (калдыру), кәефен китәрү, хафага төшерү
См. также в других словарях:
тау — I. 1. Җир өстенең һәр яктан текә биегәеп, күтәрелеп торган шактый зур урыны 2. күч. Һәрбер текәлек, битләү. с. Үрле, текә таурак урыннан менү 3. Бик зур булып өелгән өемнәр тур. кишерләрдән таулар өелде. ТАУ БАЛАВЫЗЫ – Җир өстенә чыгып куерган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге